Mapa nawigacji Pobierz nasze dobre praktyki

Interaktywna nawigacja to narzędzie wykraczające poza standardową nawigację zintegrowanych treści (dostępną w górnej belce raportu). Nowe podejście pozwalana na poruszanie się w dwóch dodatkowych wymiarach biznesu Grupy PZU, tj.:
- strategii (ubezpieczenia, zdrowie, inwestycje, finanse);
- zrównoważonego rozwoju (sprzedaż, pracownicy, zaangażowanie społeczne, środowisko naturalne i etyka).
Wyżej wymienione obszary zostały dodatkowo uzupełnione o powiązane wskaźniki GRI, w ramach każdego wybranego zagadnienia.

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

Zobacz więcej:

Model operacyjny

Pracownicy

CSR

Wzrost bezpieczeństwa
Zdrowie
Poprawa warunków życia w lokalnym otoczeniu

Środowisko

Nasz wpływ na środowisko naturalne
Praktyczne wyzwania w zarządzaniu wpływem bezpośrednim
Produkty a adaptacja do zmian klimatu

Ryzyko i etyka

Rynek

Biznes

Wyniki finansowe

Udział segmentów branżowych w tworzeniu skonsolidowanego wyniku

Zobacz więcej:

Rynek

Biznes

Sektor bankowy na GPW

Wynik finansowe

Udział segmentów branżowych w tworzeniu skonsolidowanego wyniku

Zobacz więcej:

Model operacyjny

Nowe podejście do sprzedaży

Pracownicy

Warunki pracy
Rozwój pracowników

Ryzyko i etyka

Różnorodność i poszanowanie praw człowieka

Rynek

Sytuacja na rynkach finansowych

Biznes

Wyniki finansowe

Udział segmentów branżowych w tworzeniu skonsolidowanego wyniku

Zobacz więcej:

Model operacyjny

Klient w centrum uwagi
Zdrowie

Pracownicy

Warunki pracy

CSR

Wzrost bezpieczeństwa
Zdrowie

Środowisko

Nasz wpływ na środowisko naturalne
Praktyczne wyzwania w zarządzaniu wpływem bezpośrednim

Ryzyko i etyka

Różnorodność i poszanowanie praw człowieka

Biznes

Usługi medyczne (Obszar Zdrowie)

Raport Roczny 2018

a a a

5.2 Zmiany w stosowanych MSSF

Obszary powiązane

Ubezpieczenia

Zdrowie

Inwestycje

Bankowość

Najlepsze Praktyki

ZINTEGROWANA
NAWIGACJA

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowano następujące zmiany w standardach.

5.2.1. Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wchodzące w życie od 1 stycznia 2018 roku

XLS CSV HTML

Nazwa standardu/interpretacji	Rozporządzenie zatwierdzające	Komentarz
MSSF 9 – Instrumenty finansowe	2067/2016	Wpływ zastosowania MSSF 9 opisano w punkcie 5.2.2.
Zmiana do MSSF 4 – Zastosowanie MSSF 9 Instrumenty Finansowe łącznie z MSSF 4 Kontrakty Ubezpieczeniowe	1988/2017	Zgodnie ze zmianą do MSSF 4 wydaną przez RMSR 12 września 2016 roku zakłady ubezpieczeń mają możliwość odroczenia wdrożenia MSSF 9 do momentu wejścia w życie MSSF 4 Faza II, dotyczącego kontraktów ubezpieczeniowych, jednak nie później niż do 1 stycznia 2021 roku, Komisja Unii Europejskiej zezwoliła także konglomeratom finansowym na odroczenie zastosowania MSSF9 przez ubezpieczeniowe jednostki konglomeratów pod warunkiem, że żadne instrumenty finansowe nie są przenoszone między ubezpieczeniowymi a bankowymi jednostkami konglomeratów, w sprawozdaniu zawarto informację o zakładach ubezpieczeń, które nadal stosują MSR 39 a ujawnienia informacji wymagane zgodnie z MSSF 7 przedstawia się odrębnie dla jednostek ubezpieczeniowych stosujących MSR 39 oraz pozostałych jednostek stosujących MSSF 9. Grupa PZU nie mogła skorzystać tego zwolnienia z uwagi na znaczący udział działalności bankowej.
MSSF 15 – Przychody z tytułu umów z klientami	1905/2016	MSSF 15 określa, w jaki sposób i kiedy ujmuje się przychody, jak i wymaga dostarczenia bardziej szczegółowych ujawnień. Standard zastępuje MSR 18 „Przychody”, MSR 11 „Umowy o usługę budowlaną” oraz wiele interpretacji związanych z ujmowaniem przychodów. Standard ma zastosowanie do prawie wszystkich umów z klientami (główne wyjątki dotyczą umów leasingowych, instrumentów finansowych oraz umów ubezpieczeniowych). Fundamentalną zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów w taki sposób, aby odzwierciedlić transfer towarów lub usług na rzecz klientów oraz w takiej kwocie, która odzwierciedla wysokość wynagrodzenia (tj. płatność), do którego spółka spodziewa się uzyskać prawo w zamian za towary lub usługi. Standard dostarcza również wytycznych ujmowania transakcji, które nie były szczegółowo regulowane przez dotychczasowe standardy (np. przychody z usług czy modyfikacja umów), jak i obszerniejsze wyjaśnienia na temat ujmowania umów wieloelementowych. Standardu nie stosuje się do umów ubezpieczenia, umów o charakterze finansowym oraz działalności pobocznej (np. sprzedaży środków trwałych). Grupa PZU zastosowała MSSF 15 zgodnie z podejściem opisanym w punkcie C3 b) – retrospektywnie z łącznym efektem dla umów obowiązujących na 1 stycznia 2018 roku (dzień pierwszego zastosowania) ujętym jednorazowo na ten dzień. Grupa PZU dokonała analizy wpływu nowego standardu na umowy zawierane przez jednostki Grupy PZU i nie zidentyfikowała umów, dla których wdrożenie MSSF 15 miałoby istotny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe, gdyż przychody regulowane przez MSSF 15 mają drugorzędne znaczenie dla sprawozdawczości finansowej Grupy PZU.
Wyjaśnienia do MSSF 15 – przychody z tytułu umów z klientami	1987/2017	Wyjaśnienia dostarczają wytycznych dotyczących identyfikacji obowiązków spełnienia świadczeń (ustalanie, w jakich przypadkach zawarte w umowie przyrzeczenia to „odrębne” towary lub usługi, które należy rozliczać osobno), rachunkowości licencji dotyczących własności intelektualnej (ustalenie, w jakich sytuacjach przychody z tytułu licencji dotyczącej własności intelektualnej należy rozliczać „przez pewien okres”, a w jakich sytuacjach w „danym punkcie w czasie”) oraz rozróżnienia pomiędzy mocodawcą a agentem (doprecyzowanie, że mocodawca w ramach danego ustalenia kontroluje towar lub usługę przed ich przekazaniem do klienta). Zmiany w standardzie obejmują również dodatkowe praktyczne rozwiązania ułatwiające wdrożenie nowego standardu.
Zmiana do MSSF 2 – Klasyfikacja i wycena płatności w formie akcji	289/2018	Zmiana zawiera wskazówki ujednolicające wymogi rachunkowości dla transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych, które przyjmują takie samo podejście jak w przypadku transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych (wyjątek w MSSF 2) oraz wyjaśnienia sytuacji, kiedy płatność w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych zmienia się w płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych z powodu zmiany warunków umownych. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiana do MSR 40 – Przeniesienia nieruchomości inwestycyjnych	400/2018	Zmiana wyjaśnia kiedy jednostka powinna dokonywać przeniesienia nieruchomości w budowie do lub z kategorii nieruchomości inwestycyjnych, w przypadku zmiany charakteru użytkowania tej nieruchomości w sytuacjach innych niż wymienione w MSR 40. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 2014- 2016	182/2018	Zmiany dotyczą: MSSF 1 – zniesienie zwolnień dla podmiotów stosujących MSSF po raz pierwszy w zakresie pewnych ujawnień; MSR 28 – w zakresie możliwości podejmowania przez określone jednostki indywidualnej decyzji dotyczącej wyceny udziałów w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach według wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z MSSF 9. Zmiany nie miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Interpretacja KIMSF 22 – Transakcje w walutach obcych i płatności zaliczkowe	519/2018	Interpretacja wyjaśnia, jaki kurs walutowy powinien być stosowany przy ujęciu transakcji denominowanej w walucie obcej zgodnie z MSR 21 w przypadku, kiedy klient dokonuje bezzwrotnej płatności zaliczkowej za dostawę towarów lub usług. Interpretacja nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.

5.2.2. MSSF 9 – Instrumenty finansowe

MSSF 9 Instrumenty Finansowe, opublikowany przez RMSR w lipcu 2014 roku i zatwierdzony w listopadzie 2016 roku przez Komisję Europejską, zastępuje MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena. MSSF 9 obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania.

Grupa PZU zastosowała MSSF 9 od 1 stycznia 2018 roku.

MSSF 9 określa nowe wymogi w zakresie klasyfikacji i wyceny instrumentów finansowych, utraty wartości aktywów finansowych oraz rachunkowości zabezpieczeń.

Wpływ zastosowania nowego standardu

XLS CSV HTML

Klasyfikacja zgodnie z MSR 39	Klasyfikacja zgodnie z MSSF 9	Wartość bilansowa zgodnie z MSR 39 na 31 grudnia 2017	Wpływ zmian wyceny wynikający z reklasyfikacji	Wpływ odpisów na oczekiwane straty wynikające z ryzyka kredytowego	Wartość bilansowa zgodnie z MSSF 9 na 1 stycznia 2018
Należności od klientów z tytułu kredytów	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	167 554	(108)	(1 749)	165 697
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	1 597	(32)	(9)	1 556
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy	306	51	8	365
Pochodne instrumenty finansowe	Pochodne instrumenty finansowe	2 351	-	-	2 351
Utrzymywane do terminu wymagalności	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	19 003	(14)	(11)	18 978
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	2 186	38	-	2 224
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy	48	1	-	49
Dostępne do sprzedaży	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	5 060	1	(2)	5 059
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	43 199	(1)	-	43 198
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy	260	-	-	260
Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	25	(2)	-	23
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	491	-	-	491
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy	19 727	-	-	19 727
Pożyczki - dłużne papiery wartościowe	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	8 515	41	(19)	8 537
Pożyczki - dłużne papiery wartościowe	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	5 108	(2)	(9)	5 097
Pożyczki - pozostałe	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	6 424	-	(45)	6 379
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych		8 239	-	-	8 239
Pozostałe aktywa		25 775	-	4	25 779
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		1 590	(2)	355	1 943
Aktywa, razem		317 458	(29)	(1 477)	315 952

XLS CSV HTML

Klasyfikacja zgodnie z MSR 39	Klasyfikacja zgodnie z MSSF 9	Wartość bilansowa zgodnie z MSR 39 na 31 grudnia 2017	Wpływ zmian wyceny wynikający z reklasyfikacji	Wpływ odpisów na oczekiwane straty wynikające z ryzyka kredytowego	Wartość bilansowa zgodnie z MSSF 9 na 1 stycznia 2018
Kapitały przypadające właścicielom jednostki dominującej		14 599	(5)	(507)	14 087
Kapitał akcyjny		86	-	-	86
Kapitał z aktualizacji wyceny		157	-	7	164
Pozostałe kapitały		11 760	-	-	11 760
Niepodzielony wynik z lat ubiegłych		2 596	(5)	(514)	2 077
Udziały niekontrolujące		22 961	(24)	(1 122)	21 815
Kapitał własny, razem		37 560	(29)	(1 629)	35 902
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	Zobowiązania finansowe wg wartości godziwej przez wynik finansowy	4 956	-	-	4 956
Zobowiązania finansowe wg zamortyzowanego kosztu	Zobowiązania finansowe wg zamortyzowanego kosztu	219 594	-	-	219 594
Rezerwy		45 611	-	159	45 770
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego		638	-	(7)	631
Pozostałe zobowiązania		9 099	-	-	9 099
Zobowiązania razem		279 898	-	152	280 050
Kapitały i zobowiązania, razem		317 458	(29)	(1 477)	315 952

XLS CSV HTML

Klasyfikacja zgodnie z MSR 39	Klasyfikacja zgodnie z MSSF 9	Wartość odpisów zgodnie z MSR 39 na 31 grudnia 2017	Wpływ zmian wyceny wynikający z reklasyfikacji	Wpływ odpisów na oczekiwane straty wynikające z ryzyka kredytowego	Wartość odpisów zgodnie z MSSF 9 na 1 stycznia 2018
Należności od klientów z tytułu kredytów	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	8 826	2 811	378	12 015
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	9	-	9	18
	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy	4	4	(8)	-
Utrzymywane do terminu wymagalności	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	1	-	11	12
Dostępne do sprzedaży	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	-	-	2	2
Dostępne do sprzedaży	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	13	2	15
Pożyczki - dłużne papiery wartościowe	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	85	(32)	19	72
Pożyczki - dłużne papiery wartościowe	Aktywa finansowe w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	13	-	9	22
Pożyczki - pozostałe	Aktywa finansowe wg zamortyzowanego kosztu	18	3	47	68
Pozostałe aktywa		661	165	10	836
Rezerwy		237	-	159	396
Odpisy, razem		9 854	2 964	638	13 456

XLS CSV HTML

Wpływ netto (wpływ brutto pomniejszony o efekt podatkowy) zastosowania MSSF 9 na pozycje kapitałów własnych	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zysk z lat ubiegłych
Stan na 31 grudnia 2017 wg MSR 39	157	2 596
Reklasyfikacje dłużnych papierów wartościowych / kredytów udzielonych klientom:	1	5
- z wycenianych wg zamortyzowanego kosztu do wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	9
- z wycenianych wg zamortyzowanego kosztu do wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	3	-
- z dostępnych do sprzedaży do wycenianych wg zamortyzowanego kosztu	(4)	(2)
- z dostępnych do sprzedaży do wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	(1)	1
- z wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy do wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	3	(3)
Reklasyfikacje instrumentów kapitałowych z wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy do wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	(3)	3
Reklasyfikacja jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych z dostępnych do sprzedaży do wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	(10)	10
Aktualizacja wyceny kapitałowych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	4	(4)
Ujęcie odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych (ECL) dla aktywów finansowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu (włącznie z pozycjami pozabilansowymi)	-	(510)
Ujęcie odpisów z tytułu utraty wartości ("ECL") dla dłużnych papierów wartościowych / kredytów udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7	(4)
Inne zmiany	8	(19)
Stan na 1 stycznia 2018 wg MSSF 9	164	2 077

Klasyfikacja aktywów finansowych na moment pierwszego zastosowania MSSF 9

Informacje o klasyfikacji aktywów finansowych na moment pierwszego zastosowania MSSF 9 zaprezentowano w punkcie 35.1.2.1.

Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Informacje o klasyfikacji zobowiązań finansowych na moment pierwszego zastosowania MSSF 9 zaprezentowano w punkcie 45.1.

Utrata wartości

Informacje dotyczące utraty wartości zgodnie z MSSF 9 zaprezentowano w punkcie 36.1.1.

Rachunkowość zabezpieczeń

Przy początkowym zastosowaniu MSSF 9 Grupa PZU podjęła decyzję o kontynuacji stosowania MSR 39 w zakresie rachunkowości zabezpieczeń, zamiast rozdziału 6 MSSF 9. Jednakże w zakresie ujawnień informacji dotyczących rachunkowości zabezpieczeń stosuje się standard MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnienia informacji zmieniony przez standard MSSF 9, ponieważ możliwość wyboru polityki rachunkowości nie dotyczy zwolnienia z nowych wymogów w zakresie ujawniania informacji.

Ujawnienia informacji

Wdrożenie MSSF 9 skutkowało istotną zmianą ujawnień dotyczących instrumentów finansowych. Grupa PZU skorzystała ze zwolnienia z obowiązku przekształcania danych porównawczych dla okresów wcześniejszych w odniesieniu do zmian wynikających z klasyfikacji i wyceny (w tym z tytułu utraty wartości). Różnice wartości bilansowej aktywów i zobowiązań finansowych, wynikające z zastosowania MSSF 9 ujęto w pozycjach „Kapitał z aktualizacji wyceny” i „Zysk z lat ubiegłych”.

5.2.3. Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wydane, jeszcze nieobowiązujące

Zatwierdzone rozporządzeniem Komisji Europejskiej:

XLS CSV HTML

Nazwa standardu/ interpretacji	Data wejścia w życie	Rozporządzenie zatwierdzające	Komentarz
MSSF 16 – Leasing	1 stycznia 2019	1986/2017	MSSF 16 zastępuje MSR 17 Leasing oraz związane z tym standardem interpretacje i wprowadza pełny model identyfikacji i rozliczania umów leasingu w sprawozdaniach finansowych leasingodawców i leasingobiorców. Najistotniejsza zmiana dotyczy leasingobiorców, dla których nowy standard eliminuje rozróżnienie pomiędzy leasingiem finansowym oraz operacyjnym. Ujęcie obecnego leasingu operacyjnego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej spowoduje rozpoznanie nowego składnika aktywów (prawa do użytkowania przedmiotu leasingu) oraz nowego zobowiązania (zobowiązania do dokonania płatności z tytułu leasingu). Ujęcie umów leasingu u leasingodawcy w większości przypadków pozostanie niezmienione w związku z utrzymanym podziałem na umowy leasingu operacyjnego oraz finansowego. Grupa PZU dokonała oceny umów pod kątem spełniania definicji leasingu oraz oszacowania okresu leasingu. Przy zastosowaniu MSSF 16 Grupa PZU przyjęła następujące założenia: Na dzień 1 stycznia 2019 roku Grupa PZU zastosuje podejście uproszczone zgodnie z pkt. C5(b). Dane porównawcze nie będą przekształcane, a łączny efekt pierwszego zastosowania MSSF16 zostanie ujęty jako korekta bilansu otwarcia zysków zatrzymanych w dniu pierwszego zastosowania. W przypadku leasingów wcześniej sklasyfikowanych jako leasingi operacyjne zgodnie z MSR 17 aktywa oraz zobowiązania leasingowe zostaną wyceniane w wartości bieżącej pozostałych opłat leasingowych, zdyskontowanych krańcową stopą procentową leasingobiorcy. Krańcową stopę leasingobiorcy wyznaczono jako sumę stopy wolnej od ryzyka oraz stałego spreadu za ryzyko. Dla wszystkich umów kończących się w tej samej dacie i o stałej kwocie miesięcznych płatności (do tej grupy należy większość umów leasingu w Grupie PZU) wyznacza się stałą stopę dyskontową umowy. Zgodnie z pkt. 5 Grupa PZU skorzysta ze zwolnienia dla leasingów krótkoterminowych oraz dla leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość. Za aktywa o niskiej wartości zostaną przyjęte aktywa o wartości równej lub niższej 20 tys. zł. Zgodnie z pkt. C10(c) dla leasingów operacyjnych, których okres leasingu kończy się w ciągu 12 miesięcy od dnia pierwszego zastosowania MSSF16 Grupa PZU zastosuje reguły dotyczące leasingów krótkoterminowych. Zgodnie z pkt. 4 Grupa PZU nie będzie stosować MSSF16 dla wartości niematerialnych. Grupa PZU rozpozna aktywa oraz zobowiązania z tytułu leasingu w kwocie netto. Kwota VAT ujmowana będzie w kosztach bieżącego okresu. Ujęcie aktywów i zobowiązań z tytułu leasingu oparte jest na subiektywnej ocenie Zarządu, uwzględniającej bieżące interpretacje związane z zastosowaniem MSSF 16. Subiektywna ocena, jak i zaprezentowane poniżej szacunki dotyczące skutków zastosowania nowego standardu mogą ulec zmianie na skutek nowych interpretacji MSSF 16 lub zmian ogólnej praktyki stosowania nowych zasad rachunkowości.
MSSF 16 – Leasing	1 stycznia 2019	1986/2017	W skonsolidowanym rachunku zysków i strat za 2019 rok czynsze związane z wynajmem i dzierżawą zostaną zastąpione amortyzacją prawa do użytkowania przedmiotu leasingu oraz kosztami odsetkowymi od zobowiązań z tytułu leasingu. Spowoduje to powstanie większych kosztów w początkowej fazie leasingu (przede wszystkim ze względu na element finansowy, związany z rozliczaniem dyskonta), nawet w przypadku, gdy jego strony uzgodniły stałe opłaty roczne. W wyniku zastosowania MSSF 16 Grupa PZU rozpozna nowe składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania: Rzeczowych aktywów trwałych – 1 200 mln zł; Nieruchomości inwestycyjnych – 51 mln zł; Wartość rozpoznanych zobowiązań z tytułu leasingu wyniesie 1 251 mln zł. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania zostaną rozpoznane łącznie z rzeczowymi aktywami trwałymi lub odpowiednio nieruchomościami inwestycyjnymi, natomiast zobowiązania z tytułu leasingu zostaną wykazane w ramach zobowiązań finansowych.
Zmiana do MSSF 9 – wcześniejsze spłaty z ujemną rekompensatą	1 stycznia 2019	498/2018	Według obecnej wersji MSSF 9 pewne opcje powodujące, że pożyczkodawca jest zmuszony zaakceptować zmniejszenie wynagrodzenia z tytułu udzielenia finansowania (w przypadku ujemnej rekompensaty) nie spełniają testu SPPI i w związku z powyższym instrumenty zawierające takie opcje nie mogą być klasyfikowane jako wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Zgodnie ze zmianą, znak (dodatni lub ujemny) kwoty przedpłaty nie będzie istotny – to znaczy, w zależności od stopy obowiązującej w momencie rozwiązania umowy, może zostać dokonana płatność na rzecz strony skutkująca wcześniejszą spłatą. Kalkulacja tej kompensaty musi być taka sama zarówno w przypadku kary za przedterminową spłatę, jak również w przypadku zysku z tytułu wcześniejszej spłaty. Zmiana nie będzie miała znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Interpretacja KIMSF 23 – Niepewność w kwestii uznawania przychodów podatkowych	1 stycznia 2019	1595/2018	Interpretację stosuje się w przypadku niepewności w kwestii określenia przychodów podatkowych, strat podatkowych, podstawy opodatkowania, nierozliczonych strat podatkowych, niewykorzystanych ulg podatkowych oraz stawek podatkowych, zgodnie z MSR 12. Interpretacja nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 28 – Długoterminowe udziały w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach	1 stycznia 2019	237/2019	Zgodne ze zmienionym MSR28, długoterminowe udziały w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach, dla których jednostka nie stosuje metody praw własności, zastosowanie ma MSSF 9, w tym również w zakresie utraty wartości. Zmiana nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.

Niezatwierdzone przez Komisję Europejską:

XLS CSV HTML

<!DOCTYPE html>										<html>											<head>												<meta charset="utf-8" />												<title>Table</title>												<style>												table {border-collapse: collapse;}												th, td {text-align: right; padding: 5px;}												.sx-column {text-align: left;}												.center {text-align: center;}												.total {background: #00a8e4;}												</style>											</head>											<body>												<table>
<thead>
<tr class="even">
<td><strong>Nazwa standardu/ interpretacji</strong></td>
<td><strong>Data wydania przez RMSR</strong></td>
<td><strong>Data wejścia w życie (wg RMSR)</strong></td>
<td><strong>Komentarz</strong></td>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="odd">
<td rowspan="2">MSSF 17 – Kontrakty ubezpieczeniowe&nbsp;</td>
<td rowspan="2">18 maja 2017&nbsp;</td>
<td rowspan="2">1 stycznia 2022&nbsp;</td>
<td>Celem standardu jest określenie jednolitych zasad rachunkowości dla wszystkich typów kontraktów ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem posiadanych przez ubezpieczyciela kontraktów reasekuracyjnych. Wprowadzenie jednolitych standardów powinno zapewnić porównywalność raportów finansowych pomiędzy jednostkami, państwami i rynkami kapitałowymi. &nbsp; Nowy standard definiuje jako kontrakt ubezpieczeniowy umowę, w której jedna strona przyjmuje znaczące ryzyko ubezpieczeniowe od posiadacza polisy i zobowiązuje się do zrekompensowania posiadaczowi polisy niekorzystnego efektu określonego, niepewnego przyszłego zdarzenia. Poza zakresem standardu pozostaną m. in. umowy inwestycyjne, gwarancje na produkt, gwarancje kredytowe, obligacje katastroficzne i tzw. pogodowe instrumenty pochodne (umowy, które wymagają płatności w oparciu o czynnik klimatyczny, geologiczny lub inną zmienną fizyczną, która nie jest specyficzna dla strony umowy). Standard wprowadza definicję granicy kontraktu, definiując jej początek jako wcześniejszy z momentów – początek ochrony, data wymagalności pierwszej składki, moment, gdy fakty i okoliczności wskazują, że umowa należy do grupy umów stratnych. Koniec granicy kontraktu występuje, gdy ubezpieczyciel ma prawo lub praktyczną możliwość ponownej oceny ryzyka dla konkretnego posiadacza polisy lub grupy polis, a wycena składki nie obejmuje ryzyka związanego z przyszłymi okresami. &nbsp; &nbsp; Zgodnie z MSSF 17 kontrakty będą wyceniane w jeden z poniższych sposobów: GMM – <em>General Measurement</em>&nbsp;<em>Model</em>&nbsp;– podstawowy model wyceny, gdzie łączną wartość zobowiązania ubezpieczeniowego kalkuluje się jako sumę: zdyskontowanej wartości najlepszego oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych – oczekiwanych (ważonych prawdopodobieństwem) przepływów pieniężnych ze składek, roszczeń, świadczeń, wydatków i kosztów akwizycji, korekty z tytułu ryzyka (ang. <em>risk adjustment </em>– RA) – indywidualnego oszacowania niepewności związanej z ilością oraz czasem przyszłych przepływów pieniężnych oraz marży dla usług umownych <em>(contractual service margin </em>– CSM) – reprezentującej oszacowanie przyszłych zysków rozpoznawanych w czasie trwania polisy. Wartość CSM jest wrażliwa na zmiany oszacowań przepływów pieniężnych, wynikających np. ze zmian założeń nieekonomicznych. CSM nie może być wartością ujemną – wszelkie straty z kontraktu rozpoznaje się natychmiast w rachunku zysków i strat; PAA – <em>premium allocation approach </em>– model uproszczony, który można zastosować do wyceny kontraktów ubezpieczeniowych o okresie ochrony nieprzekraczającym 1 roku lub gdy jego zastosowanie nie prowadzi do istotnych różnic w stosunku do modelu GMM. W tym modelu wycena zobowiązania z tytułu pozostałej ochrony ubezpieczeniowej (<em>liability for remaining coverage) </em>jest analogiczna do mechanizmu rezerwy składki, bez oddzielnej prezentacji RA i CSM, natomiast wycenę zobowiązania z tytułu poniesionych szkód (<em>liability for incurred claims) </em>przeprowadza się za pomocą modelu GMM (bez kalkulacji CSM). VFA – <em>variable fee approach </em>– model stosowany dla kontraktów ubezpieczeniowych z bezpośrednim udziałem w zysku. Wartość zobowiązania liczona jest analogicznie, jak w modelu GMM, wartość CSM jest dodatkowo wrażliwa na zmiany założeń ekonomicznych.</td>
</tr>
<tr class="even">
<td>MSSF 17 zakłada odrębne ujmowanie kontraktów reasekuracyjnych od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. <a class="lexicon-term" href="../lexicon/2/letter_c.html#cedent" title="Osoba przenosząca wierzytelność na nabywcę.">Cedent</a> wycenia kontrakty reasekuracyjne za pomocą zmodyfikowanej metody GMM lub (o ile to możliwe – metodą PAA). Modyfikacje metody GMM wynikają przede wszystkim z faktu, iż kontrakty reasekuracyjne są zazwyczaj aktywem, a nie zobowiązaniem, a <a class="lexicon-term" href="../lexicon/2/letter_c.html#cedent" title="Osoba przenosząca wierzytelność na nabywcę.">cedent</a> raczej płaci wynagrodzenie reasekuratorowi niż czerpie zyski z kontraktu. Modyfikacje mają także zredukować rozbieżności wynikające z odrębnego ujmowania kontraktu reasekuracyjnego od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. W przypadku kontraktów reasekuracyjnych zarówno zysk, jak i stratę skalkulowaną na moment rozpoznania kontraktu ujmuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i rozlicza przez okres ochrony reasekuracyjnej. Założenia do wyceny kontraktu reasekuracyjnego powinny być spójne z używanymi do wyceny reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. Dodatkowo wycena powinna uwzględniać ryzyko niewywiązania się reasekuratora ze swoich zobowiązań. &nbsp; W połowie 2018 roku Grupa PZU formalnie rozpoczęła prace projektowe w zakresie wdrożenia standardu we wszystkich ubezpieczeniowych spółkach Grupy PZU. W ramach projektu Grupa PZU pracuje m. in. nad: analizą luki w istniejących procesach, narzędziach i systemach IT; określeniem nowych elementów koniecznych do zaimplementowania w procesach i obszarach, na które istotny wpływ będzie miało wdrożenie MSSF 17; analizą aktualnej oferty produktowej pod kątem segmentacji i zasad wyceny zgodnie z MSSF 17. &nbsp; Pomimo opublikowania treści MSSF17, RMSR kontynuuje prace nad jego ostatecznym kształtem. Z tego względu wersja standardu, która zostanie ostatecznie zatwierdzona rozporządzeniem Komisji Europejskiej będzie różniła się od obecnego tekstu. Wdrożenie MSSF 17 będzie miało fundamentalny wpływ zarówno na procesy w podmiotach ubezpieczeniowych, jak i na sprawozdawczość finansową Grupy PZU. W obecnej fazie projektu implementacji MSSF 17 oraz ze względu na potencjalne zmiany w jego treści, nie jest możliwe oszacowanie wpływu zastosowania MSSF 17 na całkowite dochody i kapitały własne Grupy PZU.</td>
</tr>
<tr class="odd">
<td>Zmiany do MSR 19 Świadczenia pracownicze – zmiana, ograniczenie lub rozliczenie planu</td>
<td>7 lutego 2018</td>
<td>1 stycznia 2019</td>
<td>Zmiany dotyczą wprowadzenia poprawek do wytycznych związanych z rozliczaniem w przypadku zmiany planu, ograniczenia lub rozliczenia w okresie sprawozdawczym. Zmiany wymagają od podmiotów stosowania zaktualizowanych założeń aktuarialnych do określenia bieżącego kosztu usługi i odsetek netto na pozostałą część okresu sprawozdawczego po takim zdarzeniu. Zmiany wyjaśniają również, w jaki sposób wymogi dotyczące zmian planu, ograniczeń lub rozliczeń wpływają na wymogi dotyczące pułapu aktywów. RMSR zdecydowała, że rozliczanie "istotnych wahań rynkowych" (w euro) nie wchodzi w zakres tych poprawek. Zmiany dotyczą zmian w planie, ograniczeń lub rozliczeń które nastąpią w dniu 1 stycznia 2019 roku lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania. &nbsp; Grupa jest w trakcie analizy wpływu tych zmian na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.</td>
</tr>
<tr class="even">
<td>Zmiany do MSSF 2015- 2017</td>
<td>12 grudnia 2017</td>
<td>1 stycznia 2019</td>
<td>Zmiany dotyczą: MSSF 3 – zmiany wyjaśniają, że gdy jednostka przejmuje kontrolę nad działalnością, która jest wspólną działalnością, dokonuje ona ponownej oceny wcześniej posiadanych udziałów w tej spółce; MSSF 11 – zmiany wyjaśniają, że gdy jednostka otrzymuje wspólną kontrolę nad działalnością, która jest wspólną operacją, jednostka nie aktualizuje wcześniej posiadanych udziałów w tej firmie; MSR 12 – zmiany precyzują, że wszelkie skutki dywidend z tytułu podatku dochodowego (tj. podział zysków) powinny być ujmowane w rachunku zysków i strat, niezależnie od tego, jak powstaje podatek; MSR 23 - zmiany wyjaśniają, że jeżeli określone pożyczki pozostają nierozliczone po związaniu danego składnika aktywów z jego przeznaczeniem lub sprzedażą, to zaciągnięcie pożyczki staje się częścią funduszy, które jednostka ogólnie zaciąga, obliczając stopę kapitalizacji z ogólnych pożyczek. Zmiany nie będą miały znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.</td>
</tr>
<tr class="odd">
<td>Zmiana do MSSF 3 – Połączenia jednostek</td>
<td>22 października 2018</td>
<td>1 stycznia 2020</td>
<td>Zmiany mają na celu doprecyzowanie różnicy pomiędzy nabyciem działalności a nabyciem grupy aktywów. &nbsp; Zmiany nie będą miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.</td>
</tr>
<tr class="even">
<td>Zmiany do MSR 1 i MSR 8 – definicja materialności</td>
<td>31 października 2018</td>
<td>1 stycznia 2020</td>
<td>Zgodnie z nową definicją, informacje są istotne, jeżeli w uzasadniony sposób można oczekiwać, że ich pominięcie, zniekształcenie lub ukrycie może mieć wpływ na decyzje podejmowane przez głównych użytkowników sprawozdań finansowych na podstawie tych sprawozdań finansowych. &nbsp; Zmiana nie będzie miała znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.</td>
</tr>
<tr class="odd">
<td>Zmiana do założeń koncepcyjnych</td>
<td>29 marca 2018</td>
<td>1 stycznia 2020</td>
<td>Zmienione założenia koncepcyjne zawierają kilka nowych koncepcji dotyczących wyceny, uwzględniają zaktualizowane definicje i kryteria uznawania aktywów i zobowiązań oraz wytyczne dotyczące raportowania wyników finansowych. Dodatkowo zawierają wyjaśnienia dotyczące ważnych obszarów, takich jak rola zarządzania, ostrożność i niepewności pomiaru w sprawozdaniach finansowych. &nbsp; Zmiany nie będą miały znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.</td>
</tr>
</tbody>
</table>											</body>										</html>

Nazwa standardu/ interpretacji	Data wydania przez RMSR	Data wejścia w życie (wg RMSR)	Komentarz
MSSF 17 – Kontrakty ubezpieczeniowe	18 maja 2017	1 stycznia 2022	Celem standardu jest określenie jednolitych zasad rachunkowości dla wszystkich typów kontraktów ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem posiadanych przez ubezpieczyciela kontraktów reasekuracyjnych. Wprowadzenie jednolitych standardów powinno zapewnić porównywalność raportów finansowych pomiędzy jednostkami, państwami i rynkami kapitałowymi. Nowy standard definiuje jako kontrakt ubezpieczeniowy umowę, w której jedna strona przyjmuje znaczące ryzyko ubezpieczeniowe od posiadacza polisy i zobowiązuje się do zrekompensowania posiadaczowi polisy niekorzystnego efektu określonego, niepewnego przyszłego zdarzenia. Poza zakresem standardu pozostaną m. in. umowy inwestycyjne, gwarancje na produkt, gwarancje kredytowe, obligacje katastroficzne i tzw. pogodowe instrumenty pochodne (umowy, które wymagają płatności w oparciu o czynnik klimatyczny, geologiczny lub inną zmienną fizyczną, która nie jest specyficzna dla strony umowy). Standard wprowadza definicję granicy kontraktu, definiując jej początek jako wcześniejszy z momentów – początek ochrony, data wymagalności pierwszej składki, moment, gdy fakty i okoliczności wskazują, że umowa należy do grupy umów stratnych. Koniec granicy kontraktu występuje, gdy ubezpieczyciel ma prawo lub praktyczną możliwość ponownej oceny ryzyka dla konkretnego posiadacza polisy lub grupy polis, a wycena składki nie obejmuje ryzyka związanego z przyszłymi okresami. Zgodnie z MSSF 17 kontrakty będą wyceniane w jeden z poniższych sposobów: GMM – General Measurement Model – podstawowy model wyceny, gdzie łączną wartość zobowiązania ubezpieczeniowego kalkuluje się jako sumę: zdyskontowanej wartości najlepszego oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych – oczekiwanych (ważonych prawdopodobieństwem) przepływów pieniężnych ze składek, roszczeń, świadczeń, wydatków i kosztów akwizycji, korekty z tytułu ryzyka (ang. risk adjustment – RA) – indywidualnego oszacowania niepewności związanej z ilością oraz czasem przyszłych przepływów pieniężnych oraz marży dla usług umownych (contractual service margin – CSM) – reprezentującej oszacowanie przyszłych zysków rozpoznawanych w czasie trwania polisy. Wartość CSM jest wrażliwa na zmiany oszacowań przepływów pieniężnych, wynikających np. ze zmian założeń nieekonomicznych. CSM nie może być wartością ujemną – wszelkie straty z kontraktu rozpoznaje się natychmiast w rachunku zysków i strat; PAA – premium allocation approach – model uproszczony, który można zastosować do wyceny kontraktów ubezpieczeniowych o okresie ochrony nieprzekraczającym 1 roku lub gdy jego zastosowanie nie prowadzi do istotnych różnic w stosunku do modelu GMM. W tym modelu wycena zobowiązania z tytułu pozostałej ochrony ubezpieczeniowej (liability for remaining coverage) jest analogiczna do mechanizmu rezerwy składki, bez oddzielnej prezentacji RA i CSM, natomiast wycenę zobowiązania z tytułu poniesionych szkód (liability for incurred claims) przeprowadza się za pomocą modelu GMM (bez kalkulacji CSM). VFA – variable fee approach – model stosowany dla kontraktów ubezpieczeniowych z bezpośrednim udziałem w zysku. Wartość zobowiązania liczona jest analogicznie, jak w modelu GMM, wartość CSM jest dodatkowo wrażliwa na zmiany założeń ekonomicznych.
MSSF 17 – Kontrakty ubezpieczeniowe	18 maja 2017	1 stycznia 2022	MSSF 17 zakłada odrębne ujmowanie kontraktów reasekuracyjnych od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. Cedent wycenia kontrakty reasekuracyjne za pomocą zmodyfikowanej metody GMM lub (o ile to możliwe – metodą PAA). Modyfikacje metody GMM wynikają przede wszystkim z faktu, iż kontrakty reasekuracyjne są zazwyczaj aktywem, a nie zobowiązaniem, a cedent raczej płaci wynagrodzenie reasekuratorowi niż czerpie zyski z kontraktu. Modyfikacje mają także zredukować rozbieżności wynikające z odrębnego ujmowania kontraktu reasekuracyjnego od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. W przypadku kontraktów reasekuracyjnych zarówno zysk, jak i stratę skalkulowaną na moment rozpoznania kontraktu ujmuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i rozlicza przez okres ochrony reasekuracyjnej. Założenia do wyceny kontraktu reasekuracyjnego powinny być spójne z używanymi do wyceny reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. Dodatkowo wycena powinna uwzględniać ryzyko niewywiązania się reasekuratora ze swoich zobowiązań. W połowie 2018 roku Grupa PZU formalnie rozpoczęła prace projektowe w zakresie wdrożenia standardu we wszystkich ubezpieczeniowych spółkach Grupy PZU. W ramach projektu Grupa PZU pracuje m. in. nad: analizą luki w istniejących procesach, narzędziach i systemach IT; określeniem nowych elementów koniecznych do zaimplementowania w procesach i obszarach, na które istotny wpływ będzie miało wdrożenie MSSF 17; analizą aktualnej oferty produktowej pod kątem segmentacji i zasad wyceny zgodnie z MSSF 17. Pomimo opublikowania treści MSSF17, RMSR kontynuuje prace nad jego ostatecznym kształtem. Z tego względu wersja standardu, która zostanie ostatecznie zatwierdzona rozporządzeniem Komisji Europejskiej będzie różniła się od obecnego tekstu. Wdrożenie MSSF 17 będzie miało fundamentalny wpływ zarówno na procesy w podmiotach ubezpieczeniowych, jak i na sprawozdawczość finansową Grupy PZU. W obecnej fazie projektu implementacji MSSF 17 oraz ze względu na potencjalne zmiany w jego treści, nie jest możliwe oszacowanie wpływu zastosowania MSSF 17 na całkowite dochody i kapitały własne Grupy PZU.
Zmiany do MSR 19 Świadczenia pracownicze – zmiana, ograniczenie lub rozliczenie planu	7 lutego 2018	1 stycznia 2019	Zmiany dotyczą wprowadzenia poprawek do wytycznych związanych z rozliczaniem w przypadku zmiany planu, ograniczenia lub rozliczenia w okresie sprawozdawczym. Zmiany wymagają od podmiotów stosowania zaktualizowanych założeń aktuarialnych do określenia bieżącego kosztu usługi i odsetek netto na pozostałą część okresu sprawozdawczego po takim zdarzeniu. Zmiany wyjaśniają również, w jaki sposób wymogi dotyczące zmian planu, ograniczeń lub rozliczeń wpływają na wymogi dotyczące pułapu aktywów. RMSR zdecydowała, że rozliczanie "istotnych wahań rynkowych" (w euro) nie wchodzi w zakres tych poprawek. Zmiany dotyczą zmian w planie, ograniczeń lub rozliczeń które nastąpią w dniu 1 stycznia 2019 roku lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania. Grupa jest w trakcie analizy wpływu tych zmian na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Zmiany do MSSF 2015- 2017	12 grudnia 2017	1 stycznia 2019	Zmiany dotyczą: MSSF 3 – zmiany wyjaśniają, że gdy jednostka przejmuje kontrolę nad działalnością, która jest wspólną działalnością, dokonuje ona ponownej oceny wcześniej posiadanych udziałów w tej spółce; MSSF 11 – zmiany wyjaśniają, że gdy jednostka otrzymuje wspólną kontrolę nad działalnością, która jest wspólną operacją, jednostka nie aktualizuje wcześniej posiadanych udziałów w tej firmie; MSR 12 – zmiany precyzują, że wszelkie skutki dywidend z tytułu podatku dochodowego (tj. podział zysków) powinny być ujmowane w rachunku zysków i strat, niezależnie od tego, jak powstaje podatek; MSR 23 - zmiany wyjaśniają, że jeżeli określone pożyczki pozostają nierozliczone po związaniu danego składnika aktywów z jego przeznaczeniem lub sprzedażą, to zaciągnięcie pożyczki staje się częścią funduszy, które jednostka ogólnie zaciąga, obliczając stopę kapitalizacji z ogólnych pożyczek. Zmiany nie będą miały znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSSF 3 – Połączenia jednostek	22 października 2018	1 stycznia 2020	Zmiany mają na celu doprecyzowanie różnicy pomiędzy nabyciem działalności a nabyciem grupy aktywów. Zmiany nie będą miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSR 1 i MSR 8 – definicja materialności	31 października 2018	1 stycznia 2020	Zgodnie z nową definicją, informacje są istotne, jeżeli w uzasadniony sposób można oczekiwać, że ich pominięcie, zniekształcenie lub ukrycie może mieć wpływ na decyzje podejmowane przez głównych użytkowników sprawozdań finansowych na podstawie tych sprawozdań finansowych. Zmiana nie będzie miała znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do założeń koncepcyjnych	29 marca 2018	1 stycznia 2020	Zmienione założenia koncepcyjne zawierają kilka nowych koncepcji dotyczących wyceny, uwzględniają zaktualizowane definicje i kryteria uznawania aktywów i zobowiązań oraz wytyczne dotyczące raportowania wyników finansowych. Dodatkowo zawierają wyjaśnienia dotyczące ważnych obszarów, takich jak rola zarządzania, ostrożność i niepewności pomiaru w sprawozdaniach finansowych. Zmiany nie będą miały znaczącego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.

Podsumowując, Grupa PZU nie przewiduje, aby wprowadzenie powyższych standardów oraz interpretacji (z wyjątkiem MSSF16, dla którego oszacowany wpływ zaprezentowano wcześniej oraz MSSF17) miało istotny wpływ na stosowane przez Grupę PZU zasady rachunkowości.